"Wilcza" teoria samotności niewybieranej

Teorię tę należy potraktować z przymrużeniem oka (autorka nie zwariowała), może wydawać się dziwaczna, a pewne wątki obsesyjne, ale zdaje się znacznie lepiej tłumaczyć fenomen niechcianej i niezamierzonej samotności, która dotyka tak wielu, niż wyjaśnienie, że ci ludzie są po prostu egoistami, hedonistami, socjopatami itp.

Wspomniałam już kilkakrotnie o podobieństwie zachowań grupy ludzi do stada wilków (być może dlatego te dwa gatunki tak łatwo się zżyły - we wszystkich kulturach wilk został wcześnie udomowiony i został psem). Pisałam także o tym, że wataha jest właściwie rodziną wielodzietną, w której rodzice są przewodnikami stada i mają monopol na rozmnażanie. Przyłączanie się obcych do stada w charakterze partnerów(partnerek) potomstwa nie zachodzi. W watasze wszystkie pozycję są sztywne, możliwość awansu raczej nie istnieje, nadmierna inicjatywa i samodzielność są karane. Na jednym terytorium żyje jedna wataha, więc do założenia nowej potrzebne jest nowe terytorium z odpowiednią ilością zwierzyny łownej - dobro rzadkie.

Wobec takiego braku perspektyw niektóre sfrustrowane jednostki płci obojga decydują się opuścić stado z nadzieją założenia własnego. Prawdopodobieństwo takiego rozwoju sytuacji jest, oględnie mówiąc, bardzo niskie. Samotny wilk (przemykając się przez obce terytoria niezauważony) musiał by  trafić na samotną wilczycę w wieku prokreacyjnym, znaleźć lub zdobyć jakieś terytorium, spłodzić i wychować pierwszy miot potomstwa we dwójkę, co jest raczej wyczynem na granicy możliwości wilczych.

Nie da się zanegować, że niektóre rodziny ludzkie działają dokładnie na tej samej zasadzie. Rodzice traktują dzieci jako swoja watahę i nie przewidują ich usamodzielnienia. Aby wyeliminować taką możliwość, niszczą ich poczucie własnej wartości i wszelką inicjatywę. Tak sformatowane potomstwo raczej w związki mogące prowadzić do założenia własnej rodziny nie wejdzie.
Jeżeli jednak jakaś niesubordynowana jednostka by się uparła, to odchodząc z rodzinnego stada musi przemykać się przez obce terytoria (z braku własnego) i płacić za wynajęcie jakiegoś kątka większością upolowanych przez siebie środków. Przyłączając się do obcej watahy niezależnie od swojego potencjału ląduje nieodmiennie na pozycji Omega bez perspektyw na zmianę, co wydaje się jeszcze gorsze od sytuacji wyjściowej. Trafienie na potencjalnego partnera wśród ludzi teoretycznie powinno być łatwiejsze niż wśród wilków, ale dla takich jednostek z jakichś powodów nie jest. Jako wolny elektron długo nie pohasa, jeśli się gdzieś nie zaczepi, wróci skąd wyszła na skutek zmęczenia, osłabienia, upadku ducha, utraty nadziei, którą żywiła za młodu itp.

To jest dokładny opis mojego doświadczenia. Byłam samotną wilczycą, na początku żywiąc nadzieję na znalezienie własnego miejsca w życiu, potem odkrywając swoją zdolność do szczęścia doskonałego, jakim bywa samotność na namiastce własnego terytorium - w wynajętej kawalerce. Utrata tej namiastki i upadek ducha doprowadził mnie tam skąd wyszłam, gdzie skonfrontowana zostałam z kilkoma prawdami o ludzkiej naturze.

Co ciekawe grecki historyk Herodot wzmiankuje lud Neurów na północny zachód od Morza Czarnego, dziś umiejscawiany w dorzeczu górnego Dniestru, Bohu i Prypeci(tzn. z grubsza tam, skąd pochodzi moja rodzina). Neurowie na jeden dzień w roku mieli stawać się wilkami.

Wilkołakami, czy raczej "pasterzami wilków" zostawali m.in. ludzie o silnie rozwiniętym poczuciu obowiązku zemsty, a pozbawieni środków do jej przeprowadzenia. W głębokim kotle w lesie warzyli zioła i wypowiadali zaklęcia. Zyskiwali w ten sposób dar rozumienia wilczej mowy i mogli przewodząc stadu wilków wypełnić swój obowiązek.

Jakie były skutki uboczne tych nadzwyczajnych umiejętności na przyszłe pokolenia można się tylko domyślać. I tu po raz kolejny dochodzę do wniosku, że samotność niektórych (a może nawet większości) ludzi ma źródła duchowe być może sięgające wiele pokoleń wstecz.

Ktoś mógłby powiedzieć, że fakt, że te pokolenia się jednak narodziły stoi w sprzeczności z moją teorią. Być może, jeśli obciążony czymś takim wiąże się z kimś wolnym od tego, mogą funkcjonować w miarę normalnie. Łańcuch pokoleń kończy się, gdy dwoje naznaczonych syndromem wilka zakłada własna watahę.

Uprzejmość cię zdradza!

Jedne z moich koszmarniejszych odkryć ostatnich dni, to że uprzejmość postrzegana jest przez większość ludzi jako objaw niskiego statusu społecznego, więc prowokuje chamstwo.
Rzecz wydaje się całkowicie niezrozumiała dopóki nie pamiętamy o stadnej mentalności człowieka.
Osobnik omega w stadzie wilków zapewne musi być bardzo uprzejmy i uniżony wobec reszty, jeśli chce przeżyć. Im wyższy status w stadzie tym uprzejmość mniej potrzebna, a nawet całkowicie zbyteczna, gdyż łatwo ją interpretować jako słabość.

Zdarzyło mi się ostatnio siedzieć w autobusie obok młodej dziewczyny, która mogłaby być moją córką. Kiedy zorientowałam się, że zamierza wysiąść na najbliższym przystanku spontanicznie wstałam, żeby ją przepuścić, zanim powiedziała przepraszam (nie wiedząc czy zamierza to uczynić).
Dziewczę przyjęło tę uprzejmość jako mu całkowicie należną i nie zaszczyciło mnie nawet słowem dziękuje. Pouczyłam więc gówniarę, że w takiej sytuacji mówi się dziękuje, a wcześniej  przepraszam, a ona stała zwrócona do mnie chudym zadem całkowicie odporna na tak idiotyczne wymagania.
Poprzysięgłam sobie w duchu, ze następnym razem w podobnej sytuacji po prostu się nie ruszę i niech sobie skacze przez moje kolana, albo profilaktycznie skuję mordę i zobaczę co się będzie działo.

Złota zasada postepowania z Ewangelii: "tak czyńcie innym, jak chcielibyście, aby wam czyniono" jest w tym kontekście dość tajemnicza. Jeśli jestem uprzejma, gdyż sama chciałabym być tak traktowana, to w oczywisty sposób narażam się na chamstwo. Inni chcą abym im czyniono coś zupełnie innego niż ja bym chciała, o czym przekonałam się tysiące razy pracując w szkole.

Kilka uwag o hierarchi społecznej czyli misjonarz wśrod wilków.

Jestem jednocześnie zafascynowana i zdegustowana podobieństwem pomiędzy hierarchią w stadzie zwierząt i grupie ludzi. Żałuje, że nie będąc biologiem i socjologiem w jednym, nie mogę poświecić się dogłębnemu zbadaniu tego zagadnienia. Jednakże samo życie wymusza na mnie tego rodzaju refleksję, więc oddaje się jej - by tak rzec - amatorsko.

Zacznijmy od watahy wilków - to zwykle grupa rodzinna składająca się z pary alfa (rodzicielskiej) i potomstwa z jednego lub kilku miotów. Osobniki alfa sprawują nad stadem władzę absolutną, przewodniczą w pościgach, mają zagwarantowane prawo do pierwszeństwa przy stole i monopol na rozród.
Czasem występuje w stadzie osobnik beta i omega - ten nieszczęśnik najniższy w hierarchii jest czasowo lub stale odsunięty od watahy (z powodu słabości? niesubordynacji?) - i zapewne cały alfabet grecki między nimi.
Całe stado karmi (po okresie karmienia mlekiem) i wychowuje młode (pary alfa), które okazują podległość wszystkim dorosłym wilkom w stopniu zależnym od ich miejsca w hierarchii.

Brzmi znajomo?

Jeszcze ciekawsze są golce - małe ślepe gryzonie żyjące pod ziemią i tworzące struktury eusocjalne podobne do mrówek czy pszczół. W rozmnażaniu bierze udział królowa i najsilniejsze samce (od jednego do trzech). Reszta to bezpłciowe robotnice i robotnicy. Królowa odnosi się niezwykle wrogo do samic zachowujących się niezgodnie ze swoją kastą (produkujących hormon powodujący przekształcenie w królową). Po śmierci królowej jedna z samic przejmuje jej rolę po zaciętych bojach z konkurentkami.
Sporadycznie kolonia produkuje wędrowną kastę płciową charakteryzująca się wyjątkowym otłuszczeniem, która udaje się do innej kolonii celem wymiany genów.

Mam wrażenie , że jestem w stanie znaleźć analogie do wszystkich tych zachowań w grupie ludzi, ale najciekawszym aspektem wydaje mi się prawo do prokreacji jako przywilej wysokiej pozycji w stadzie i zakaz dla osobników o niskim statusie.

Niektóre rodziny tak funkcjonują - rodzice są parą alfa i bardzo pilnują, żeby potomstwo pozostało po prostu stadem, któremu przewodzą bez prawa do swego własnego terytorium i własnej watahy.
Nic więc dziwnego, że taka królowa - matka odnosi się bardzo wrogo do wszelkiej konkurencji, która zamiast pozostać bezpłciowym popychadłem zaczyna produkować hormon mogący przekształcić ją w królową.

Jedyną szansą pozostaje więc załapanie się na wędrowną kastę płciową i udanie się do innej kolonii, gdzie hierarchia jest zapewne równie sztywna, ale może jednak toleruje się obcych, których misją jest wymiana genów.

Wyobraźmy sobie kogoś w rodzaju św. Franciszka, kto udałby się na misję wśród wilków. Stwierdzenie, ze Bóg jest Alfą i Omegą nabrałoby nagle bardzo konkretnego znaczenia - jest pierwszym i ostatnim w stadzie, jest jednocześnie tym, komu całe stado podlega i tym ostatnim, kto musi ustępować wszystkim, albo wręcz jest wykluczony ze wspólnoty. Widzę oczyma wyobraźni wszystkie te wilki siedzące półkolem wokół misjonarza (oczywiście w świetle księżyca) i słuchające go z przekrzywionymi na bok głowami, powarkiwaniem i popiskiwaniem dając do zrozumienia, że trudna jest ta mowa, a tym czasem zwierzyna się sama nie upoluje.
Ten niezrażony ciągnie dalej, i tu nie wiem co właściwie im mówi: czy niektórzy mają powołanie do prokreacji, a inni (większość) do wychowywania ich dzieci czy też, że nie ma już samca/samicy alfa ani omega i wszyscy są równi. (W Indiach misjonarze z pewnych zakonów budowali osobne kościoły dla poszczególnych kast, a z innych kładli nacisk na równość wszystkich wobec Boga).
Zniecierpliwione stado idzie w końcu na polowanie, ale wracając z zapasem żarcia dla szczeniaków pary alfa w żołądkach zastanawia się co począć z misjonarzem i jego nauką. Para alfa czuje, że jej przyjęcie utrwali ich pozycję interpretując ją jako powołanie i podległość pozostałych także zyska religijne uzasadnienie. Tymczasem ci na dole drabiny rozważają rewolucyjne słowa o równości wszystkich wobec Stwórcy. Para alfa decyduje, że przyjmą wiarę misjonarza, oczywiście nie zmieniając nic poza nazewnictwem. "Teraz kiedy wszyscy jesteśmy braćmi będziemy mówili do siebie bracie i siostro" mówi samiec alfa ze łzami wzruszenia w oczach, "Dobrze bracie alfa" odpowiadają pozostali. Teraz niedożywiony brat omega może oddawać się intensywnemu życiu duchowemu, a kiedy definitywnie zostanie wyrzucony ze stada zostać eremitą, a nawet prowadzić intensywną pracę misyjną wśród podobnych sobie osobników omega wyrzuconych z innych watah (nikt o wyższym statusie nigdy by go nie wysłuchał do końca zdania).

O stanach lękowych i walce duchowej

Dowiedziałam się ostatnio, że budzenie się z lekiem o 3 w nocy, które wydawało mi  się symptomem nerwicy, to na ogół atak wiadomej centrali. Postanowiłam wiec tę wiedzę wypróbować i kiedy znalazłam się w sytuacji nocnego budzenia połączonego z lękiem, wypowiedziałam odnośną formułkę przeciw złemu. Skutek natychmiastowy. Polecam wszystkim którzy cierpią na stany lękowe i myśli samobójcze. Mi w każdym razie nadzwyczajnie pomaga.

O "zdrowym" poglądzie na dziewictwo

Przeczytałam właśnie, a właściwie pochłonęłam książkę Lechosława Lameńskiego "Stach z Warty Szukalski. Szczep Rogate Serce". Autora pamiętam  z KULu jako asystenta prof. Ryszkiewicza, ostatnio widziałam go jako recenzenta pracy doktorskiej na jakiejś obronie.
Temat fascynujący, raczej luźno związany z moją pracą. Zetknęłam się z nim przypadkowo, zapewne jeszcze w liceum, kiedy to z pewnym zawstydzeniem wypożyczyłam z biblioteki na Placu Solnym książkę o Stefanie Żechowskim pełną reprodukcji jego erotycznych rysunków, które wyglądały na pierwszy rzut oka jak kwintesencja kiczu, a nie były, jak twierdził autor (ku mojemu zaskoczeniu).
W pracy Lameńskiego, znakomitej zresztą, przy okazji omówienia twórczości Żechowskiego - jako jednego ze "szczepowców" - wspomniana jest w przypisie (54) wymiana poglądów ucznia z mistrzem na temat kobiet.
Szukalski pisze: "Znajdź sobie kobitę starszą, byle ładną dupkę miała. Wymarzonej niewiasty nie szukaj, bo jej nie znajdziesz. Kiedy przestaniesz, to niespodziewanie sama ci się przedstawi i zupełnie inna od tej wymarzonej. Wiesz co się z Ruzamskim stało = stał się śmierdzącą dziewicą. Nigdy kobiet nie ma i to mu umysł spaczyło.
Nie rób dziewczynie krzywdy i nie daj jej sobie wyrządzić. Pamiętaj to, im dłużej kobiety pod sobą nie masz, tem niezdarniej będziesz koło nich chodził i psuł sobie możliwości z nimi. Pierwej doprowadź swoja psychikę do porządku z byle gąską, ale czystą, a potem do następnej już pójdziesz jako zwycięzca i żadna ci się nie oprze.
Wiedz o tem, że kobieta tj. dobra samica, odczuwa wstręt do mężczyzny, który kobiet nie ma pod sobą, tak jak mężczyzna zdrowy odnosi się do starej panny jak do nieczystego gada (...)"
I dalej w tym tonie.

To jest zapewne tzw. zdrowy pogląd na dziewictwo, nie skażony Chrześcijaństwem, ale podzielany także przez wielu Chrześcijan.

Frapujący jest dla mnie dobór epitetów na jego określenie; Ruzamski stał się śmierdzącą dziewicą, a stara panna traktowana jest nieczysty gad. Przypomina mi się niejasno fraszka Boya-Żeleńskiego, w której uskarża się, że dziewictwo nie ma bynajmniej zapachu lilii (jako ginekolog mógł mieć jakieś rozeznanie, choć zapewne jego klientki raczej rzadko dziewicami bywały). Lilia nawiasem mówiąc ma mocny odurzający zapach, który odstrasza owady i dlatego stała się symbolem czystości. Stara panna jest nieczysta, bo się - by tak rzec - przeterminowała, ale swoją psychikę do porządku należy doprowadzać z byle gąską, ale czystą. Czystość byle gąski może więc na skutek upływu czasu zamienić się w nieczystość gada, jeśli nie będzie w pobliżu kogoś potrzebującego doprowadzić swoją psychikę do porządku na jej koszt.

Wiarygodności poradom Szukalskiego nie dodaje fakt, że on sam, mimo "kobiet pod sobą" przykładem zdrowia psychicznego - ujmując rzecz najoględniej - raczej nie był.

Cała ta historia pokazuje jaką rewolucją w myśleniu jest Chrześcijaństwo, jeśli je poważnie potraktować. Czystość musi zaiste być szczególnie cenna, jeśli jest pod takim obstrzałem. Jakże typowe jest odwrócenie znaczenia słów smród i nieczystość, który na ogół towarzyszy rozpuście (infekcje tych obszarów nie są szczególnie wonne, nie wspominając o chorobach wenerycznych ze skutkami na pokolenia) przypisany jest wstrzemięźliwości seksualnej. Zdrowie psychiczne ma być wynikiem folgowania sobie, a nie pewnej dyscypliny i panowania nad sferą popędów.

Skąd my to wszystko znamy: przedwojenny antyklerykał i neopoganin Szukalski, oświeceniowi libertyni, Freud i jego wyznawcy, współczesne media lewicowo-liberalne - wszyscy wpadają na te same pomysły. Przypadek czy ten sam sufler?



.

O fenomenie popularności M. Musierowicz

Małgorzata Musierowicz jest dla mnie zjawiskiem fascynującym. Nie wiem ile procent jej czytelników to młodzież, gdybym miała zgadywać to pewnie ok. 15-20, no góra 30. Podejrzewam, że głównie jest czytana przez dorosłych, a ścisłej mówiąc dorosłe kobiety, spora ich ilość po kryzysie wieku średniego. Sama dołączyłam do klubu mocno po 30 i za każdym nowym tomem "Jeżycjady" przeżywam na nowo irytację na autorkę i zadziwienie nad fenomenem jej popularności.

Właściwie trudno określić gatunek literacki, jaki uprawia, najbliżej chyba ma do romansu fantastyczno-przygodowego dla niepoznaki przebranego za realistyczną powieść dla młodzieży. Warstwa realistyczna ogranicza się do kostiumu, scenografii, gadżetów, kulinariów czy aluzji do debaty publicznej, mediów i polityki. Reszta to wszystko świat fantastyczny, czysto życzeniowy, pozbawiony jakiejkolwiek trafnej obserwacji na temat relacji między ludźmi czy funkcjonowanie jednostek w grupie itp. Sztuczne jest tam wszystko począwszy od języka, zwłaszcza dialogów poprzez bohaterów, ich relacji, do akcji pełnej nieprawdopodobnych nagromadzeń zbiegów okoliczności powtarzanych w każdym tomie.

Nie chce mi się wymieniać wszystkiego, co mnie tam irytuje - najbardziej chyba powtarzająca się ewidentna dysfunkcja rodziny, gdzie dorośli są nierozgarnięci, nieporadni życiowo, roztargnieni w stopniu mocno patologicznym i tym samym, chcąc nie chcąc, zmuszają dzieci do podjęcia roli rodziców (dla własnych rodziców), zbawców i dobroczyńców ludzkości. Takie sytuacje w życiu się oczywiście zdarzają (tzn. odwrócenie ról w rodzinie), ale  młodociane Atlasy i Kariatydy na tym doświadczeniu dobrze nie wychodzą, wbrew temu, co zdaje się sugerować p. Musierowicz.

Chyba zresztą jej ambicją nie jest opowiadanie o świecie, który jest, ale takim, jaki - jej zdaniem - powinien być. Trochę mi to przypomina denerwujące filmy o świętych, których twórcy ze świętością się nigdy nie zetknęli i wyobrażają ją sobie w dość naiwny i teatralny sposób. Tak czy siak dobro (a raczej jego karykatura) jest wynagrodzone, a zło ukarane i to jest zapewne główne oczekiwanie czytelniczek. Te dojrzalsze, a zwłaszcza te po kryzysie wieku średniego, wiedzą z doświadczenia, że niekoniecznie tak jest, ale chcą, choć przez chwilę, znaleźć się w świecie, gdzie ta jakże słuszna zasada działa. W tym świecie zdarzają się miłości od pierwszego wejrzenia i natychmiastowe zaręczyny, spektakularne pojednania i największe wyobrażalne stężenie kochających się, szczęśliwych rodzin, wszystkich spokrewnionych lub zaprzyjaźnionych ze sobą.

Wyznam szczerze, że nie zachwycając się jej prozą, zazdroszczę autorce sukcesu. Wyobrażam sobie, że jest w jakimś sensie wierna sobie i to trafia do jej fanów. Kupują po prostu kolejną Musierowicz z kolejną dawką jej sztucznego świata, nieznośnej maniery języka, nachalnego dydaktyzmu, nieprawdopodobnych przypadków i spokrewnionych ze sobą bohaterów, z których każdy znajduje szczęście (w miłości).

Jeszcze o kastach i Eddzie Poetyckiej

W Eddzie Poetyckiej jest pieśń o stworzeniu ludzi (Rigsthula), a właściwie o rozmnożeniu i zorganizowaniu w zhierarchizowane społeczeństwo.
Oto jeden z Asów, Rig, potężny i sędziwy wędrując po świecie odwiedza po kolei trzy pary małżeńskie, których potomkowie dają początek 3 warstwom społecznym: niewolnikom, wolnym kmieciom i jarlom.
Pierwsza para Al i Edda (dwoje starych, kobieta w staroświeckim czepku) ugościli go chlebem razowym pełnym plew i wrzątkiem. Po 9 miesiącach urodził im się czarny chłopiec Thrael, który miał na rączkach pomarszczoną skórę, kalekie kostki, grube palce, brzydką twarz, krzywe plecy, długie pięty. "Wiklinę splatał, snopy wiązał, chrust nosił - całymi dniami" Jego oblubienica Thir była krzywonoga, miała "łajno na podeszwach, ramiona słońcem spalone, wklęśnięty nos". Od nich pochodzi ród niewolników.

Następna para Afi i Amma zajęci byli pracą, gdy Rig ich odwiedził, mąż (zarost staranny, włos spadał na skronie, koszula ciasna) obciosywał drąg do krosen, żona (czepiec na głowie, stanik na piersi, chusteczka na szyi, szpilki na ramionach) kręciła kądziel i przygotowywała przędzę.
Amma postawiła na stół gotowaną cielęcinę - najlepszy przysmak. Po 9 miesiącach urodził im się chłopiec Karl rudy i rumiany, oczka żywe. "Obuczał woły, strugał radło, dom budował, stodołę jako cieśla robił, wóz robotą kołodzieja - i pługiem orał" Jego oblubienica Snor była "pękiem kluczy zdobna, spódnica z koźlej skórki". Od nich pochodzi ród chłopów.

Ostatnia para - Fadir i Modir patrzyli sobie w oczy, paluszkami się bawili. Pan domu kręcił cięciwę, łuk napinał, strzały osadzał, a pani domu przyglądała się swym ramionom, gładziła cenną materię, obciągała rękawy. Miała wysoki czepiec, klejnot na piersi, płaszcz był do ziemi, kaftan błękitny.
Modir zasłała stół wzorzystym obrusem z bielutkiego lnu i położyła nań cienkie skibki białego pszennego chleba, lśniąca wieprzowinę, pieczony drób i wino. Po 9 miesiącach urodziła chłopca Jarla, który miał włos płowy liczka białe, a spojrzenie ostre jak u młodego węża. Chłopiec "napinał łuki  i osadzał strzały, rzucał oszczepem, ćwiczył się Franków lancą, konno jeździł i psami szczuł, mieczem śmigał, w pływaniu się doskonalił". Na dodatek Rig nauczył go run.
Po oblubienicę wyprawiono się za morze. Erna miała na imię, była jasna i światła, o cienkich paluszkach.

Nieodmiennie fascynuje mnie ten tekst. Trzy warstwy stosunkowo mało zróżnicowanego społeczeństwa wczesnośredniowiecznej Skandynawii zdefiniowane są głównie w kategoriach estetycznych.
 Niewolnicy są przede wszystkim odrażająco brzydcy, różnią się ciemnym kolorytem od pozostałych (być może ich przodkowie zostali uprowadzeni w niewolę z południa Europy) Są brudni, spaleni słońcem i pełni genetycznych wad, ubierają się paskudnie, ich jedzenie jest oczywiście wstrętne itp.
Wolni kmiecie to już zupełnie inna rozmowa jaśniejszy koloryt, schludny, zdrowy wygląd, strój świadczący o pewnej zamożności, praca owszem ciężka, ale na swoim, nie uwłaczająca godności i wymagająca kwalifikacji, jedzenie proste, ale smaczne.
Jarl i jego żona to uosobienie piękna i luksusu blade lica, płowe włosy smukłe palce. Mąż trudni się wojowaniem, polowaniem i rządzeniem a żona jest luksusowym symbolem statusu, od którego wymaga się dobrego urodzenia, równie dobrego posagu i reprezentacyjnego wyglądu, poza tym nie ma (w tej pieśni) za wiele do roboty. Jedzenie jest najlepsze jakie można sobie wyobrazić, bardzo wykwintnie podane na srebrnych misach i w złotych pucharach, szaty jedwabne. Właściwie opisowi ich dobrobytu i pewnego wyrafinowania stylu życia autor poświecił więcej miejsca niż  cechom osobniczym swoich bohaterów.

Tekst myślę bardzo "nowoczesny" w swoim zasadniczym przesłaniu. Nie istnieje w nim żadne moralne ani nawet merytoryczne uzasadnienie podziału spolecznego. Decyduje wyłącznie aspekt estetyczny i "lifestylowy". To jakbym słyszała polską debatę publiczną w mainstreamowych mediach. Politycy opozycji i  ich elektorat to starzy, brzydcy, źle ubrani (w staroświeckie czepki)ludzie, o niskich dochodach i nudnym trybie życia. Tylko czekam kiedy jakiś rządowy spin doktor odkryje ich pomarszczoną skórę na rękach, grube palce, kalekie kostki, krzywe plecy i długie pięty. Brzmienie nazwisk (w Eddzie też są wymienione imiona charakterystyczne dla poszczególnych warstw) także może być kompromitujące. Ktoś kiedyś podsłuchał jak Urban i Michnik nabijali się z nazwisk "prawicowych oszołomów" jak Semka lub Warzecha. Ubaw mieli po pachy, że można się tak (plebejsko?) nazywać. Ktoś (zdaje się Ziemkiewicz) podsumował, że zdecydowanie lepiej niż Urbach i Szechter (dla mojego ucha także).

Dokładnie takich argumentów używają dzieci/młodzież ustalając porządek dziobania w swojej grupie. Niemodne ciuchy, tanie podróbki dobrych marek, brak jakichś idiotycznych gadżetów, ubóstwo rodziców, wygląd nie dość upodobniony do jakiegoś kretyńskiego ideału dyskwalifikuje skuteczniej w oczach grupy niż skrajna głupota czy podłość. Celem ostatecznego pognębienia dodaje się jeszcze, że delikwent(ka) śmierdzi i uzasadnienie odrzucenia gotowe.

Podobieństwo do hinduskich kast też da się zauważyć - pariasi są w odróżnieniu od wyższych kast bardzo ciemni, trudnią się nieeleganckimi zajęciami, mają charakterystyczne nazwiska, nic więc dziwnego, że nie mogą pić wody z tego samego źródła co reszta, bo zapewne śmierdzą. Podejrzewam, że żaden z obrońców systemu kastowego nie zauważyłby nawet ironii w tych słowach.

Najkoszmarniejsze jest to, że ludzie naprawdę tak myślą i naprawdę porządkują ludzi według tego typu klucza, a nie mam tu na myśli wyłącznie istot niedojrzałych. O tym, że istnieje właściwy i niewłaściwy wygląd (nie stylizacja tylko cechy genetyczne), podobnie jak właściwy i niewłaściwy akcent w angielskim, miałam okazję przekonać się nie raz na własnej skórze.
W Polsce, odwrotnie niż w Eddzie,  koloryt raczej ciemny niż jasny o chłodnym zabarwieniu jest normą, budowa raczej drobna, a wzrost średni. Ktoś większy i jaśniejszy, a nie daj Boże o ciepłym, złotawym odcieniu włosów jest postrzegany jako odstępstwo od normy w sensie negatywnym (być może obcy etnicznie?). Dla odmiany w Anglii np. właśnie taki wygląd usposabia życzliwie i zapewnia pewien kredyt zaufania i dobrej woli na dzień dobry, o czym się przekonałam ku swemu  przyjemnemu zaskoczeniu.

Moi rodzice uczyli mnie za młodu: "Bądź dobra dla innych, a inni będą dobrzy dla ciebie". Uśmiecham się na to wspomnienie i zastanawiam w jakim kresowym raju się wychowali. Bardziej prawdopodobne, że opowiadali mi o świecie, jakim chcieliby aby był, a nie tym który jest.
Święty Paweł też napisał, że nie ma już niewiasty ani mężczyzny, niewolnika ani wolnego, Żyda ani Greka w formie postulatu raczej niż opisu rzeczywistości.

Mówiąc zupełnie szczerze, nie widziałam nigdy grupy ludzi, gdzie nie byłoby owego  niepisanego i nie wypowiedzianego porządku dziobania, irracjonalnego i często stojącego w sprzeczności z oficjalną hierarchią, a przestrzeganego skrupulatniej niż wszelkie zawzięcie deklarowane zasady.
Praca cywilizacyjna Chrześcijaństwa sprawiła wprawdzie, że nie jesteśmy formalnie podzieleni na kasty jak Hindusi, ale  nieodmiennie klasyfikujemy bliźnich według kryteriów estetyczno - lifestylowych, a nie moralnych czy merytorycznych.